inleiding
Het ruime gebied rondom Flanders Expo te Sint-Denijs-Westrem (stad Gent) wordt gedurende de komende jaren herschapen in een polyvalent nieuw stadsdeel 'The Loop'. De aanleg van nieuwe wegen, bruggen en gebouwen vormt een acute bedreiging van het aanwezige archeologische bodemarchief. Op deze gekende archeologische site wordt sinds 2007 preventief onderzoek uitgevoerd in het kader van de verschillende ontwikkelingsdossiers. De resultaten geboekt tijdens de verschillende proefsleuvencampagnes, wegkoffercontroles en opgravingen bieden een interessant en diachroon overzicht van deze unieke meerperiodensite. Het onderzoek is nog steeds lopende.



Flanders Expo vanuit de hoogte © www.gisoost.be

oud onderzoek
De vroegste toevalsvondsten op de terreinen dateren al van de 19de en begin 20ste eeuw. Bij aanleg van de hallen en parkings van Flanders Expo op het voormalige vliegveld in de jaren 1980 voerden archeologen van de Universiteit Gent onder erg moeilijke omstandigheden enkele werfcontroles en opgravingen uit. Op de site werden zo enkele nederzettingssporen uit de metaaltijden, waaronder een gebouwplattegrond uit de late bronstijd aangetroffen, alsook Romeinse erven bestaande uit hoofdgebouwen, waterputten en andere erfconstructies en een Romeins grafveld langs een wegtracé ingeplant en een volmiddeleeuwse nederzetting. Alhoewel het hernieuwd onderzoek tot enkele bijstellingen van de interpretaties noodzakelijk maakt, leidde dit oude onderzoek toch tot de erkende aanwezigheid van een belangrijke archeologische site.



De hallen van Flanders Expo in aanbouw met de problematische situatie voor archeologisch onderzoek op de voorgrond © UGent



Een volmiddeleeuwse waterput © UGent

The Loop
Met het The Loop project plant men het 145ha grote gebied rondom Flanders Expo te herschapen in een polyvalent nieuw stadsdeel met ruimte voor kantoren, bedrijven en wooneenheden. De eerste infrastructuurwerken werden opgestart in 2007 en de komende jaren zal deze stadswijk zich verder ontwikkelen. Deze grootschalige herontwikkeling houdt natuurlijk een enorme bedreigende impact in op het archeologische bodemarchief. De graafwerken die met een dergelijke grootschalige aanpak gepaard gaan, zorgen er namelijk voor dat alle archeologische sporen ernstig geschaad of meestal zelfs vernietigd worden. Bij elke nieuw bouwproject wordt dan ook een archeologisch advies ingebouwd in de vergunningsprocedure, zoals verankerd in de MER-procedure. Daardoor wordt op deze gekende archeologische site voorafgaand aan de werken een archeologische interventie gepland en uitgevoerd. De resten uit het verleden worden door deze aanpak gedocumenteerd alvoor ze verloren gaan. Het merendeel van de proefsleuven, wegkoffercontroles en opgravingen werden tot nu toe in het kader van de uitbouw van de infrastructuur uitgevoerd, maar ook een aantal nieuwbouwprojecten zijn reeds onderzocht.



Kunstenaarsimpressie van The Loop zoals het er uiteindelijk moet uitzien © Grondbank The Loop

stand van zaken
De vele deelprojecten maken van de grootschalige herontwikkeling van Flanders Expo een uiterst interessant archeologisch project dat ondertussen al enkele belangrijke vondsten heeft opgeleverd. De bekomen gegevens, vervolledigd met de kennis uit de jaren 1980, vertellen een quasi volledig diachroon verhaal over de occupatie van de terreinen vanaf het finaal neolithicum tot op heden. Het vele werk dat nog in het verschiet ligt, kan de synthese verder aanvullen en bepaalde interpretaties en hypothesen bijstellen. Deze website heeft dan ook als doel een portaal te zijn tot de informatie vergaard bij de verschillende deelprojecten en eveneens een summier overzicht aan te bieden. Tot nu toe is ongeveer 8ha aan wegkoffers archeologisch begeleid, ruim 22ha is onderzocht door middel van proefsleuven en ongeveer 5ha werd al vlakdekkend opgegraven. Op deze website kunt u zowel een kort chronologisch overzicht als informatie over de specifieke projecten vinden. Binnenkort zijn ook de rapporten beschikbaar als download, terwijl via de literatuurlijst ook een overzicht van alle mogelijke literatuur en andere informatie wordt aangeboden.



Proefsleuf in aanleg met op de voorgrond een waterput op zone 2



Aanleg van een opgravingsvlak op zone 1

team
projectarcheologen:
Johan Hoorne, Liesbeth Messiaen, Bart Bartholomieux, Maarten Berkers, Tom Boncquet, Hans Blanchaert, Cateline Clement, Sarah Dalle, Griet De Doncker, Jasper Deconynck, Adelheid De Logi, Bart De Smaele, Nele Heynssens, Nele Iserbyt, Kristof Keppens, Sigrid Klinkenborg, Caroline Ryssaert, Stefanie Sadones, Evelyn Schynkel, Aäron Steurbaut, Dimitri Teetaert, Mieke Van Eenoo, Wouter Van Goidsenhoven, Carolien Van Hecke, Jeroen Vanhercke, Arne Verbrugge, An Verbruggen

met dank aan:
De verschillende bouwheren, in het bijzonder Grondbank The Loop en contactpersoon Wouter Notebaert;
Marie-Christine Laleman (Dienst Stadsarcheologie Gent), Wim De Clercq (UGent), Koen De Groote (VIOE), Guy De Mulder (UGent), Luc Bauters (provincie Oost-Vlaanderen), Maarten Berkers (Dienst Stadsarcheologie Gent), Jean Bourgeois (UGent), Philippe Crombé (UGent), Joris Sergant (UGent), Birger Stichelbaut (UGent), Pieter Laloo (GATE bvba), Eva Roels (Enamecentrum vzw)



Afsluitende barbecue op zone 2 / Parkeertoren met projectarcheologen, stagairs, adviseurs en bouwheren





partners


bouwheren / opdrachtgevers
Grondbank The Loop ECPD
De Paepe Group Immpact / Natha




archeologische partners
De Logi & Hoorne bvba Gate Archaeology
Dienst Stadsarcheologie Gent Agentschap Onroerend Erfgoed
Universiteit Gent, Vakgroep Archeologie Ename Expertisecentrum vzw